ĐIỆN THÁI HÒA

Điện Thái Hòa có vai trò là điện thiết triều, là địa điểm diễn ra những sự kiện quan trọng của triều đình - Những cuộc họp với quan thần hay những đại tiệc lớn như sinh thần của Vua và những người trong hoàng tộc. Vì tính chất tôn nghiêm cũng như quan trọng, chỉ có nhà vua, hoàng thân quốc thích và các đại thần trong triều mới có thể ra vào. Đến với nơi đây, bạn sẽ khám phá được những đường nét kiến trúc xa hoa cũng như tìm hiểu thêm về văn hóa của hoàng cung triều Nguyễn.

Tên gọi “Thái Hòa” trong công trình kiến trúc cung điện cũng mang rất nhiều ý nghĩa sâu sắc. Chữ “Thái” có ý nghĩa là sự to rộng, lớn lao, trong khi chữ “Hòa” ý chỉ sự hòa hợp giữa cương và nhu, giữa âm và dương, giữa người với người… Vì thế khi kết hợp lại có ý nghĩa là khi mọi thứ đều hòa hợp với nhau thì vạn vật giữa trời và đất đều tốt tươi, thịnh vượng. Cái tên này dường như muốn thể hiện mong muốn của các vị vua triều Nguyễn là đem lại một cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho muôn dân. Từ đó, “dân giàu nước mạnh” đưa vương triều ngày một thịnh vượng và vững mạnh hơn.

Điện Thái Hòa mà bạn thấy được ngày hôm nay thật ra không phải là điện Thái Hòa nguyên trạng như nó được khởi công xây dựng dưới thời vua Gia Long tháng 2 năm 1805. Chỉ trong vòng 8 tháng sau, điện Thái Hòa được hoàn thành. Sau, nó còn trải qua thêm 2 quá trình xây dựng và trùng tu nữa. Lần đầu tiên là của vua Minh Mạng vào năm 1833, điện được di dời về phía mé Nam Đại Nội, trùng tu để trở nên tráng lệ và lộng lẫy hơn. Quy trình này thuộc vào kế hoạch quy hoạch lại hệ thống kiến trúc cung đình ở Đại Nội. Vị trí của điện Thái Hòa được duy trì đến ngày nay. Lần thứ hai, điện Thái Hòa được “đại gia trùng kiến” vào năm 1923 vì vua Khải Định cần chuẩn bị cho lễ Tứ tuần Đại khánh tiết của nhà vua (mừng vua tròn 40 tuổi). Sau, điện cũng trải qua thêm nhiều đợt trùng tu và sửa chữa nhỏ khác dưới thời vua Thành Thái, Bảo Đại.

Kết thúc chiến tranh, nhằm bảo dưỡng cũng như duy trì được di tích lịch sử này, nhà nước đã lần được tu sửa điện Thái Hòa vào năm 1960, 1970, 1981, 1985 và 1992. Đến nay, sau khi trải qua nhiều đợt trùng tu, điện Thái Hòa đã có ít nhiều thay đổi, tuy nhiên, phần lớn những dấu ấn lịch sử, đặc biệt phần kết cấu kiến trúc và trang trí mỹ thuật vẫn được giữ nguyên.
 

Và mới đây, vào tháng 11/2021, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế cho biết điện Thái Hòa sẽ trải qua đợt trùng tu, bảo tồn lớn. Vì đã có tuổi đời hơn 200 tuổi, lại gặp thời tiết miền Trung khắc nghiệt, hay mưa bão, hạn hán kéo dài nên việc điện Thái Hòa xuống cấp cũng là điều dễ hiểu. Sau gần 3 năm đại trùng tu, Điện Thái Hòa đã hoàn thiện và sẽ mở cửa đón khách tham quan từ ngày 23/11/2024.

Điện Thái Hòa là biểu trưng quyền lực của triều đình nhà Nguyễn. Đây cũng là địa điểm được sử dụng cho các buổi triều nghi, lễ thức quan trọng như: Đăng Quang, sinh thần, đón tiếp sứ thần và các buổi đại triều 2 lần hàng tháng vào ngày mồng 1 và 15 âm lịch. Vào những dịp này, nhà vua ngồi trên ngai vàng đặt phía trong điện, chỉ các quan Tứ trụ và hoàng thân quốc thích vua mới được vào điện diện kiến. Còn đa số các quan thần khác phải đứng xếp hàng ở sân Đại Triều Nghi theo cấp bậc và thứ hạng từ nhất phẩm đến cửu phẩm. Quan văn sẽ đứng bên trái còn quan võ đứng bên phải. Tất cả các vị trí đều được đánh dấu bằng hai hàng “phẩm sơn” - Hai dãy đá đặt trước sân chầu.